„Powrót rysia do
północno-zachodniej Polski”

Projekt jest realizowany przez Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze wspólnie z Instytutem Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży oraz Ośrodkiem Kultury w Mirosławcu

Artykuł

Czy wiesz, że....

sidney_hall_-_uranias_mirror_-_lynx_and_telescopium_herschilii

Ryś i człowiek na przestrzeni dziejów.

- Skryty tryb życia oraz niewielka wiedza o rysiu przyczyniły się do wypaczenia obrazu tego gatunku. Uważano go za szkodnika lubującego się w krwawych jatkach zwierzyny. Od wieków były zawzięcie tępione, nie tylko z powodu zabobonów, ale również ze względu na cenne futro. Rycerze polskiej ciężkozbrojnej jazdy husarii używali rysich skór jako narzutki na zbroję.

- W XIII wieku, Brunetto Latini w opisie "Skarbnica wiedzy" (Li liveres dou tresor) stwierdził, że ryś jest bardzo podobny do wilka, choć posiada plamki jak u lamparta, ponadto ma bystry wzrok, który zdawał by się przenikać ściany i góry. Ponadto autor uważa, że ryś zapomina o swoim pożywieniu, jeśli na coś się zapatrzy. Ciekawostką jest, że Latini pisze jakoby rysie miały "magiczną urynę", która zamienia się w cenny kamień, tłumacząc w ten sposób przyczynę zakopywania odchodów przez te zwierzęta.

- W XVII wieku Heweliusz nadał nazwę Ryś niewielkiej, zygzakowatej konstelacji znajdującej się na północym niebie. Jeśli ktoś pokusi się o obserwację podniebniego drapieżnika musi skierować wzrok między gwiazdozbiorem Wielkiej Niedźwiedzicy, a Woźnicą. W Polsce Ryś widoczy jest od jesieni do wiosny. Ciekawostką jest, że Heweliusz nadał mu tę nazwę ze względu na oczy rysia, które musiałby posiadać obserwujący, aby ją odnaleźć (zwierzętom tym przypisywano niezwykłe właściwości związane ze wzrokiem).

Źródła: H. Okarma K. Schmidt. 2013. Ryś i człowiek. W: H. Okarma K. Schmidt, Ryś (126-134). Kraków ; www.wikipedia.pl

Ilustracja z Urania's Mirror (1825), źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Lynx_(constellation)

800px-lynx_constellation_pp3_map_pl,svg

Poprzedni artykuł
Następny artykuł